رویدادهای دوشـنـبـه 29 آبـان 1402 شمسی برابر با 20 نوامبر 2023 میلـادی و 8 جمادی الـاول 1445 هجری قمری
20 نوامبر روز جهانی فلسفه
208 سال پیش، 20 نوامبر 1815 میلـادی دولت های آلمان، روسیه، اتریش و انگلستان یک اتحادیه بزرگ میان خود تشکیل دادند تا از پیدایش یک ناپلئون دیگر در اروپا جلوگیری کنند.
72 سال پیش، 20 نوامبر 1951 میلـادی در پی تیراندازی پلیس مصر به یک کاروان انگلیسی در منطقه آبراه سوئز، دولت انگلستان هزار زن و کودک انگلیسی را از اسماعیلیه مصر خارج ساخت. مصری ها به انگلستان تاکید کرده بودند که نظامی در منطقه آبراه مستقر نکند زیراکه مصر در نظر دارد آبراه را ملی اعلـامـ کند. دولت لندن به این اخطار توجه نکرده و صد ها نظامی به منطقه منتقل کرده بود که پلیس مصر از خود واکنش نشان داده بود. در تیراندازی پلیس مصر 5 انگلیسی کشته شده بودند.
157 سال پیش، 20 نوامبر 1866 میلـادی در پی جنگ داخلی آمریکا و لغو بردگی در این کشور دانشگاه «هوارد» در شهر واشنگتن برای تحصیل سیاهپوستان تاسیس شد.
115 سال پیش، 20 نوامبر 1908 میلـادی Alfred Alistair Cooke روزنامه نگار انگلیسی ـ آمریکایی که 58 سال از معاریف دنیای روزنامه نگاری بود در این روز در سال 1908 به دنیا آمد. وی 42 سال از دوران روزنامه نگاری خودرا در شبکه های تلویزیونی آمریکا ازجمله «ان بی سی» و پی بی اس (شبکه عمومی ـ بدون آگهی تجاری) فعالیت داشت. کوک تا پایان عمر روزنامه نگاری خود یک برنامه تلویزیونی به نامـ «نامه هایی از آمریکا»را اجرا می کرد که میلیون ها مخاطب داشت زیرا که مشکلـات جامعه، مسائل جهان و نظرات خودرا در قالب آن بیان می داشت. روز دومـ مارس 2004 که 95 سال و چند ماه از عمرش گذشته بود به او توصیه شد که فعالیت روزنامه نگاری را که توامـ با استرس است ر ها سازد. او پذیرفت ولی نتوانست بیش از 28 روز دوری یار را تحمل کند و درگذشت. با مرگ او به آن صورت، برای هزارمین بار ثابت شد که نباید یک روزنامه نگار حرفه ای را از ادامه این پیشه بازداشت و از معشوق جدا ساخت؛ درست بمانند ماهی و آب.
100 سال پیش، 20 نوامبر 1923 میلـادی امروز زادروز بانو Nadine Gordimer نویسنده و انساندوست فدراسیون آفریقای جنوبی است که در 1923 به دنیا آمده و برنده جایزه ادبی نوبل سال 1991 شده است. وی تاکنون 23 کتاب و عمدتا داستان منتشر کرده است که معروف ترین آن ها «انتخاب عدالت»، «درباره معادن» و July,s People است. Nadine در کتابهابش سعی در ترویج اخلـاقیات و برابری انسان ها کرده و عصیان را نتیجه مستقیمـ بی عدالتی خوانده است.
61 سال پیش، 20 نوامبر 1962 میلـادی خروشچف رهبر وقت شوروی با خارج ساختن موشک ها از کوبا موافقت کرد و جان اف. کندی رئیس جمهور وقت آمریکا پایان بحران بر سر کوبا معروف به بحران موشکی که جهان را در یک قدمی جنگ اتمی قرار داده بود اعلـامـ داشت. اگر موافقت خروشچف چند دقیقه دیرتر صورت گرفته بود کنترل از دست سران دو دولت خارج می شد زیرا فرمانده یک زیردریایی شوروی در خط محاصره کوبا به خدمه این زیردریایی دستور آماده شدن برای شلیک اژدر های اتمی را داده بود. این موضوع پس از فروپاشی شوروی افشاء شده است. بسیاری از روس ها کوتاه آمدن سریع خروشچف را که می توانست امتیاز بیشتری بگیرد ندانمـ کاری و بی تدبیری او خوانده اند.
54 سال پیش، 20 نوامبر 1969 میلـادی روزنامه آمریکایی پلین دیلر The Plain Dealer عکس های کشتار در روستای مای لـای My Lai ویتنامـ را که به دستور ستوان ویلیامـ کالی W. Calley فرمانده یک ستون پیاده نظامـ در 16 مارس 1968 صورت گرفته بود منتشر ساخت که در جهان سر و صدای بسیار بلند کرد و سبب شد که این افسر آمریکایی محاکمه و مجازات شود. در این کشتار 400 تا 500 مرد، زن و کودک غیر مسلح ویتنامی جان داده بودند. شرح این کشتار در کتاب تاریخ از زبان شاهدان عینی Eye Witness History, Edited By J. E. Lewis از صفحه 541 به بعد آمده است. محاکمه کالی از نوامبر 1970 آغاز شد. تمامی 26 تن افراد دسته متهمـ شده بودند که چون در جریان جنگ، اطاعت امر فرمانده کرده بودند از مجازات معاف شدند. ستوان کالی به حبس ابد محکومـ شد که پس از گذشت چند سال مشمول آزادی مشروط قرار گرفت. یکی از عکس های انتشاریافته از رویداد روستای «مای لـای»
48 سال پیش، 20 نوامبر 1975 میلـادی Francisco Franco ژنرال فرانسیسکو فرانکو (متولد چهارمـ دسامبر 1892) دیکتاتور اسپانیا در 82 سالگی و پس از 39 سال دیکتاتوری درگذشت. وی که در سال 1926 ژنرال شده و یک سلطنت طلب بود پس از افتادن قدرت در اسپانیا به دست گروه های چپ دست به کودتا زد ولی موفق نشد. همین کودتا باعث جنگ خونین داخلی اسپانیا شد که ضمن آن مسکو و احزاب کمونیست سایر ملل از چپ ها و موسولینی و هیتلر از فرانکو (راست های افراطی) حمایت می کردند. این جنگ سه ساله در 1939 با پیروی راست ها پایان یافت و فرانکو زمامـ امور را به دست گرفت. با وجود این، به حمایت هیتلر ـ موسولینی وارد جنگ جهانی دومـ نشد. فرانکو که رسانه هارا سانسور و مانع تاسیس احزاب غیر راستگرا بود وصیت کرده بود که پس از مرگ ریاست کشور به شاهزاده خوان کارلوس داده شود و به این ترتیب سلطنت به اسپانیا بازگشت.
46 سال پیش، 20 نوامبر 1977 میلـادی انور سادات رییس جمهوری وقت مصر در پارلمان اسرائیل نطق کرد.
44 سال پیش، 20 نوامبر 1979 میلـادی 200 سنی مذهب 6000 زائر خانه خدا را در کعبه به گروگان گرفتند.
29 سال پیش، 20 نوامبر 1994 میلـادی دولت کشور آفریقایی آنگولـا با مخالفان مسلح خود به نامـ اونیتا UNITA به توافق رسید و جنگ 19 ساله داخلی این کشور دارای نفت و الماس و حاصلخیزترین سرزمین جهان از لحاظ کشاورزی به پایان رسید. این جنگ داخلی نیز همانند مسئله کنگو از نخستین روز استقلـال یافتن آنگولـا آغاز شد و ریشه در تحریکات معامله گران نفت و سنگ های بهادار داشت. آنگولـا قرن ها مستعمره پرتغال بود.