تقویمـ و رویدادهای 21 مـهـر 1401 شمسی، (سال ببر)

230 سال پیش، 13 اکتبر 1792 میلـادی جورج واشنگتن کلنگ ساختن کاخ سفید را در محل فعلی آن بر زمین زد. این کاخ پس از تکمیل ساختمان، از سال 1818 مورد استفاده سران فدراسیون آمریکا (ایالـات متحده) قرار گرفت. تا سال 1901، این کاخ «ساختمان قوه مجریه» نامـ داشت که از 12 اکتبر این سال طبق بخشنامه تئودور روزولت به «کاخ سفید» تغییر نامـ یافت.

179 سال پیش، 13 اکتبر 1843 میلـادی سازمان یهودیان B’nai B’rith در نیویورک تاسیس شد.

162 سال پیش، 13 اکتبر 1860 میلـادی نخستین عکس هوائی گرفته شد. این عکس از داخل یک بالن با دوربین دستی برداشته شد.

104 سال پیش، 13 اکتبر 1918 میلـادی در پی کناره گیری طلعت پاشا، عثمانی از جنگ جهانی اول خارج شد. این جنگ که در عین حال به عمر امپراتوری های عثمانی و اتریش پایان داد و به بلشویک های روسیه کمک کرد تا انقلـاب کنند، یک ماه بعد در یازدهمـ نوامبر 1918 پایان یافت.

100 سال پیش، 13 اکتبر 1922 میلـادی دولت یونان که به دلـایل تاریخی در صدد ضمیمه ساختن مناطق اطراف دریای مرمره به خاک خود برآمده بود و با استفاده از شکست عثمانی در جنگ جهانی اول و نبود یک دولت حاکمـ در استانبول ،به این مناطق نیرو فرستاده بود چون قدرت های بزرگ اروپایی (فاتحان جنگ) را در کنار خود ندید و به علـاوه در برابر خود ژنرال مصطفی کمال پاشا را که برای نجات باقیمانده عثمانی قدمـ به میدان نهاده بود مشاهده کرد اعلـامـ داشت که آماده مصالحه است و اندکی بعد جنگ طرفین یایان یافت.

99 سال پیش، 13 اکتبر 1923 میلـادی شهر آنکارا واقع در آناتولی پایتخت جمهوری تازه تاسیس ترکیه اعلـامـ شد. به این ترتیب شهر استانبول (قسطنطنیه) پس از 16 قرن، مقامـ خود به عنوان پایتخت و صحنه قدرت را ازدست داد.

91 سال پیش، 13 اکتبر 1931 میلـادی دولت اسپانیا سیاست جدائی کلیسا از دولت را اعلـامـ داشت و برای نخستین بار پس از مسیحی شدن اسپانیایی ها، همان راهی را در پیش گرفت که 14 دهه پیش از آن، اصلی از قانون اساسی ایالـات متحده شده بود.

86 سال پیش، 13 اکتبر 1936 میلـادی استالین 15 هواپیمای نظامی به کمک جمهوری خواهان اسپانیا که با فرانکوی سلطنت طلب می جنگیدند فرستاد.

55 سال پیش، 13 اکتبر 1967 میلـادی دولت مصر دولت واشنگتن را متهمـ کرد که در جریان جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل به اسرائیلی ها اطلـاعات نظامی داده بود تا بتوانند نیروی هوایی مصر را شکست دهند و برای این منظور در آب های مدیترانه و در نزدیکی ساحل مصر کشتی جاسوسی مستقر ساخته بود.

50 سال پیش، 13 اکتبر 1972 میلـادی یک هواپیمای مسافربر حامل اعضای یک تیمـ ورزشی در کوه های آند سقوط کرد، بیشتر سرنشینان آن زنده ماندند ولی به علت تاخیر در رسیدن کمک، از گرسنگی مجبور شدند گوشت مردگان را بخورند و این ماجرا سوژه چند کتاب و فیلمـ سینمایی شده و روانشناسان برپایه آن نظرات خود را تکمیل کرده اند.

41 سال پیش، 13 اکتبر 1981 میلـادی حسنی مبارک رئیس جمهوری مصر شد که این مقامـ را تا فوریه سال 2011 به مدت سی سال حفظ کرده بود. با توجه به این وضعیت، پاره ای از تحلیلگران گفته بودند که چه فرقی است میان ریاست جمهوری طولـانی با سلطنت موروثی؟!. مبارک از سال 1975 معاون رئیس جمهور مصر بود و قبلـا یک ژنرال نیروی هوایی که آموزش خلبانی با جنگنده را در روسیه دیده بود. مبارک متولد سال 1928 از آغاز سال 2011 با تظاهرات عمومی مصریان رو به رو و در هجدهمین روز تظاهرات کناره گیری کرده بود. در پی کناره گیری و خروج از قدرت، به خواست مخالفان و شعار تظاهرکنندگان متهمـ به فساد دولتی و سوء استفاده از قدرت شد و بازداشت گردید. پسران او و برخی از بستگان و همکارانش نیز به اتهامـ شرکاء جرائمـ او تحت تعقیب قضایی قرار گرفتند. محاکمه او پس از صدور کیفرخواست آغاز شد و با اینکه بیمار بود با برانکار به جلسات محکمه آورده می شد (عکس پایین). دادگاه دومـ ژوئن 2012 حسنی مبارک را به زندان دائمـ محکومـ کرد. مفسران رسانه ها با توجه به این وضعیت نوشته بودند که سرنوشت حسنی مبارک باید درس عبرت برای هر مقامـ دولتی و بستگان او باشد.

39 سال پیش، 13 اکتبر 1983 میلـادی نخستین کمپانی سلفون (موبایل) در آمریکا آغاز بکار کرد. برخلـاف ایران، دریافت سلفون در آمریکا و بسیاری از کشور های دیگر نیاز به خرید امتیاز و ودیعه و... ندارد و برای داشتن آن، کمپانی ها جایزه همـ می دهند و در روز های ملی و تعطیلـات آخر هفته استفاده از آن ها برای تماس با نقاط دور دست (لـانگ دیستنس) رایگان است.

34 سال پیش، 13 اکتبر 1988 میلـادی گورباچف که سیاست های او به انهدامـ شوروی و بلوک شرق و عقب نشینی کمونیسمـ انجامید اعلـامـ داشت که به جای مزارع اشتراکی، اراضی زراعی را باید به کشاورزان اجاره داد که تن ها تصمیمـ منطقی او تلقی شده است.