رویدادهای چـهـارشـنـبـه 9 آذر 1401 شمسی برابر با 30 نوامبر 2022 میلـادی و 7 جمادی الـاول 1444 هجری قمری
9 آذر آذر روز، جشن آذرگان
240 سال پیش، 30 نوامبر 1782 میلـادی پیش نویس قرارداد پاریس که پس از تصویب به صلح انگلستان و دولت نوپای ایالـات متحده انجامید به امضاء رسید و انگلستان رسما استقلـال ایالـات متحده را که مهاجر نشین آن کشور بود برسمیت شناخت.
212 سال پیش، 30 نوامبر 1810 میلـادی «الیور اف. وینچستر» تفنگساز معروف آمریکایی به دنیا آمد.
206 سال پیش، 30 نوامبر 1816 میلـادی تئودور مومسن Mommsenنویسنده و مورخ آلمانی به دنیا آمد.
187 سال پیش، 30 نوامبر 1835 میلـادی مارک توین Mark Twain (سمیوئل لـانگهورن کلمنسSamuel Longhorne Clemens) داستان نگار و طناز معروف آمریکایی در این روز در شهر فلوریدای ایالت میسوری به دنیا آمد و 75 سال عمر کرد.وی سفر های متعدد کرد ازجمله دیدار از اروپا و خاورمیانه. او که نامـ مستعار «مارک توین» را برخود نهاد مشاغل گوناگونی ازجمله کار در چاپخانه، معادن و ناخدایی کشی رودخانه پیما (رود «می سی سی پی») را پشت سر گذارده بود. داستان های او و طنزهایش پر از نکته های ظریف و جالب است که ضرب المثل انگلیسی زبان ها شده اند. برخی از نقد نگاران ادبی، وی را بزرگترین نویسنده داستان طنز آمیز قرن نوزدهمـ خوانده اند. مارک توین دوازدهمـ آوریل 1910 درگذشت و رئیس جمهوری وقت آمریکا (تافت) ضمن صدور اعلـامیه ای رسمی، فوت او را بزرگترین ضایعه برای آن کشور خواند. دانشگاه آکسفورد (انگلستان) به مارک، دکترای ادبیات داده بود.
148 سال پیش، 30 نوامبر 1874 میلـادی وینستون چرچیل سیاستمدار و دولتمرد معروف انگلستان ( از حزب محافظه کار ) به دنیا آمد. وی که 24 ژانویه 1965 درگذشت دو بار نخست وزیر انگلستان شده بود ؛ از 1940 تا 1945 و از 1951 تا 1955.
136 سال پیش، 30 نوامبر 1886 میلـادی نخستین نیروگاه برق (جریان AC) در شهر بافالو ایالت نیوریورک آغاز بکار کرد. روز گشایش این نیروگاه مصادف بود با آتش زده شدن شهر بافالو به دست ارتش انگلستان در نوامبر سال 1813.
122 سال پیش، 30 نوامبر 1900 میلـادی اسکار وایلد نویسنده ایرلندی در 46 سالگی در پاریس درگذشت.
113 سال پیش، 30 نوامبر 1909 میلـادی مجلس ایران با استخدامـ مورگان شوستر آمریکایی به عنوان مستشار مالیه موافقت کرد که دو سال بعد با اولتیماتومـ روسیه او را برکنار کرد.
109 سال پیش، 30 نوامبر 1913 میلـادی نخستین جایگاه بنزین که با تلمبه (پمپ) کار می کرد درشهر پیتسبورگ ایالت پنسیلوانیای آمریکا آغاز بکار کرد. قبلـا بنزین درحلب های فلزی فروخته می شد.
104 سال پیش، 30 نوامبر 1918 میلـادی نیرو های دولت شکست خورده عثمانی در جنگ اول خاک ایران را ترک گفتند.
77 سال پیش، 30 نوامبر 1945 میلـادی ارتش شوروی منطقه دانتزیک (گدانسک) را ازدست آلمان خارج ساخت. دادن همین منطقه قدیمی آلمان (پروس) به لهستان در پایان جنگ جهانی اول که در آن آلمان شکست خورده بود سبب شد که هیتلر برای پس گرفتن آن در 1939 به لهستان لشکر بکشد و چون انگلستان و فرانسه تمامیت لهستان را تضمین کرده بودند، جنگ جهانی دومـ اغاز شود. ارتش شوروی پس از تصرف دانتزیک پیشروی خودرا به سوی اتریش که در آن زمان بخشی از آلمان بود آغاز کرد. درنوامبر 2004 و در سالروز آزادشدن دانتزیک، گروهی از بستگان 27 میلیون تبعه شوروی که در جنگ جهانی دومـ کشته شدند اجتماع کردند و اعتراض داشتند که چرا گورباچف ـ یلتسین از خون عزیزانشان به آن آسانی گذشته و از اروپای شرقی و بویژه لهستان و شرق آلمان خارج شده که همه این ها به ناتو پیوسته و دشمن روسیه شده اند. حال آنکه دولت آمریکا هنوز خاک ژاپن و آلمان را از نیرو های نظامی اش تخلیه نکرده است و.... این جماعت می گفتند از همان روزی که کرملین از مرگ 27 میلیون تبعه جماهیر شوروی گذشت و اروپای مرکزی و شرقی را بدون گرفتن کوچکترین امتیاز و غرامت مرگ کشتگان به غرب سپرد پیدا بود که بازگشت دوباره آن به باشگاه قدرت های ردیف یکمـ بعید است. آنان همچنین می گفتند روسیه سرشار از مواد خامـ است ولی مواد خامـ وارد می کند، روی ذخایر نفت و طلـا و... نشسته اما مشکل اقتصادی دارد زیراکه همچنان گرفتار بوروکراسی پیچیده و فساد اداری ـ اقتصادی است که کمونیست ها از عهد تزار ها و نظامـ جاری از کمونیست ها به ارث برده و امیدی همـ به رفع آن نیست، و مافیابازی که از لحظه فروپاشی شوروی آغاز شده و اموال و منابع عمومی به نامـ خصوصی سازی بلعیده شده پایان نیافته است و...، حرف های مقامات مسکو ضد و نقیض است و روشن نیست که چه می کنند و چه می خواهند بکنند.به باور اصحاب نظر، این شعار ها و انتقاد ها به ناسیونالیست های روسیه کمک کرده است که از آن پس در هر فرصتی آن ها را تکرار کنند و....
75 سال پیش، 30 نوامبر 1947 میلـادی یک روز پس از صدور مصوبه مجمع عمومی سازمان ملل دایر برتقسیمـ فلسطین به دو کشور عرب و اسرائیلی که دولت های عربی آن را نپذیرفته بودند، مناطق یهودی نشین فلسطین مورد حمله مسلحانه اعراب قرارگرفت که سرآغاز یک مناقشه خونین و طولـانی بوده است.
61 سال پیش، 30 نوامبر 1961 میلـادی شوروی درخواست عضویت کشور تازه استقلـال یافته کویت به سازمان ملل را وتو کرد، زیراکه دولت عراق ـ دوست وقت شوروی مدعی مالکیت کویت شده بود. همین دولت شوروی قطعنامه پیشنهادی نوامبر 1990 به شورای امنیت را وتو نکرد که اگر عراق (هنوز متحد شوروی و بدهکار به آن) تا 15 ژانویه 1991 کویت را تخلیه نکند با زور اخراج خواهد شد. در این زمان گورباچف رهبر شوروی بود که یک سال بعد از همـ فروپاشید.
55 سال پیش، 30 نوامبر 1967 میلـادی دولت انگلستان جزایر «کوریا - موریا» در دریای عرب را به دولت عُمان داد.
55 سال پیش، 30 نوامبر 1967 میلـادی یمن جنوبی (به پایتختی عدن) استقلـال خود را از انگلستان به دست آورد. این منطقه که قبلـا کنفدراسیونی از قبایل عرب بود دارای حکومت کمونیستی شد که سال ها بعد درپی یک رشته ترور و توطئه و جنگ با یمن شمالی یکی شدند ولی مسئله قدیمی یمن و معارضات پایان نیافته است.
47 سال پیش، 30 نوامبر 1975 میلـادی کشور داهومی Dahomey مستعمره سابق فرانسه در آفریقای غربی به بنین Benin تغییر نامـ داد. این کشور 9 میلیونی با وسعت 112 هزار کیلومتر مربع قبل از ورود استعمار اروپایی نظامـ سلطنتی داشت. داهومی سال ها مرکز انتقال برده سیاه از آفریقا به قاره آمریکا بود. این کشور فرانسوی زبان که در سال 1960 استقلـال یافت از سال 1972 تا سال 1989 و فروپاشی بلوک شرق حکومت مارکسیستی داشت.
34 سال پیش، 30 نوامبر 1988 میلـادی یک توفان دریایی 318 تن را در بنگلـادش کشت و زیان مالی سنگین ببار آورد.
15 سال پیش، 30 نوامبر 2007 میلـادی نخست وزیر هند گفت که هند می تواند ظرف مدتی کمتر از دو دهه وارد باشگاه قدرت های اول شود و در کنار آمریکا قرارگیرد به این شرط که فرار مغز های از آن کشور که گروه ـ گروه به اروپای غربی و آمریکای شمالی مهاجرت می کنند پایان یابد. نخست وزیر هند گفته بود آرزویش این است مهاجران هندی به وطن بازگردند و هند به جای «Brain Drain»، «in Gain» شود.
13 سال پیش، 30 نوامبر 2009 میلـادی توماس فریدمن روزنامه نگار آمریکایی در مقاله 26 نوامبرخود در نیویورک تایمز نوشته بود