رویدادهای یـكـشـنـبـه 13 آذر 1401 شمسی برابر با 4 دسامبر 2022 میلـادی و 11 جمادی الـاول 1444 هجری قمری
13 آذر روز بیمه
912 سال پیش، 4 دسامبر 1110 میلـادی صلیبیون بندر صیدا را پس از یک محاصره طولـانی تصرف کردند. این بندر که 25 قرن پیش به دست نیرو های مهاجمـ بابل ویران گردیده بود به دستور کوروش بزرگ با هزینه ایران بازسازی شده بود. صیدا اینک در قلمرو لبنان است.
891 سال پیش، 4 دسامبر 1131 میلـادی عمر خیامـ نیشاپوری (غیاث الدین ابوالفتح) فیلسوب، ادیب، ریاضی دان و فضا شناس ایرانی در این روز در 83 سالگی در زادگاه خود شهر نیشاپور درگذشت. وی 18 ماه می 1048 به دنیا آمده بود. [برای مطالعه بیشتر به مطالب روز 18 ماه می = 28 اردیبهشت این سایت مراجعه شود].
488 سال پیش، 4 دسامبر 1534 میلـادی سلطان سلیمان امپراتور عثمانی چهارمـ دسامبر 1534 بغداد را تصرف کرد که دولت صفویه ایران بعدا آن را پس گرفت. ده ها سال پس از آن، مراد چهارمـ سلطان وقت عثمانی که بغدادرا مورد حمله نظامی قرار داده و با مقاومت قهرمانانه و تاریخی پادگان ایرانی شهر رو به رو شده بود با شاه وقت صفوی (دربار اصفهان) بر سر آن به مصالحه رسید.
343 سال پیش، 4 دسامبر 1679 میلـادی توماس هابز اندیشمند انگلیسی قرن هفدهمـ در 91 سالگی درگذشت. هابز پنجمـ اپریل 1588 به دنیا آمده بود. [برای مطالعه افکار او به مطالب روز 5 آوریل = 16 فروردین این سایت مراجعه شود]
193 سال پیش، 4 دسامبر 1829 میلـادی رسمـ قدیمی «سوتی Suttee» در هند که سوزاندن زن پس از مرگ شوهر و با یک آتش بود ممنوع شد، گرچه بعدا همـ کمـ و بیش به صورت داوطلبانه ادامه یافت. طبق این رسمـ، زن با جسد شوهر متوفایش در یک زمان و یک محل آتش زده می شدند. طبق آثار به دست آمده در راجستان و مادیا پرادش، این عمل از سال 400 میلـادی و شاید پیش از این زمان در هند مرسومـ بود. ساتی Sati در سانسکریت به معنای زن نجیب و زن وفادار است.
141 سال پیش، 4 دسامبر 1881 میلـادی Nathan Coleلس آنجلس تایمز که توسط ناتان کول Nathan Cole و توماس گاردینر Thomas Gardiner (اسکاتلندی) و هر دو روزنامه نگار تاسیس شده بود به نامـ لس آنجلس دیلی تایمز نخستین شماره خودرا به توزیع داد. مالکیت لس آنجلس ـ یکی از چهار روزنامه ردیف اول آمریکا ـ تاکنون چندین بار دست به دست شده است. دو موسس نخست این روزنامه چون نتوانستند به سود دهی برسند آن را به کمپانی میرور Mirror که لس آنجلس تایمز را در چاپخانه خود چاپ می کرد فروختند. کمپانی مالک لس آنجلس تایمز در جوار این روزنامه، شبکه CBS را تاسیس کرد و بعدا آن را فروخت.
104 سال پیش، 4 دسامبر 1918 میلـادی وودرو ویلسون Thomas Woodrow Wilson رئیس جمهور وقت آمریکا با کشتی رهسپار فرانسه شد تا در مراسمـ امضای معاهدات ورسای (معاهدات پایان جنگ جهانی اول) حضور داشته باشد و اصولی را که برای پیشگری از یک جنگ جهانی دیگر تنظیمـ کرده بود به فاتجان جنگ بقبولـاند. وی نخستین رئیس جمهوری آمریکا بود که در طول زمامداری از این کشور خارج می شد و از اروپا دیدن می کرد. وی که پیش از انتخاب شدن به ریاست جمهوری آمریکا رئیس دانشگاه پرینستون بود و اقتصاد سیاسی تدریس می کرد این کشوررا با هدف خروج از انزوا، در سال 1917 وارد جنگ جهانی کرد که به تدریج یک قدرت جهانی شد و اینک ابرقدرت. ویلسون دارای مدرک دکترا بود و تن ها رئیس جمهوری آمریکا است که استاد و رئیس دانشگاه بوده است. وودرو ویلسون که 28 دسامبر 1856 به دنیا آمده بود سومـ فوریه 1924 درگذشت.
79 سال پیش، 4 دسامبر 1943 میلـادی یوسیپ بروز تیتو Josip Broz Titoرهبر پارتیزان های یوگوسلـاوی که با نیروی اشغالگر آلمانی مبارزه مسلحانه می کرد تشکیل دولت در تبعید یوگوسلـاوی را اعلـامـ داشت.
40 سال پیش، 4 دسامبر 1982 میلـادی قانون اساسی تازه رژیمـ پکن که اقتصاد بازار (کاپیتالیسمـ) را روا (مجاز) کرده است به اجرا گذارده شد. از آن پس سوسیالیسمـ چین کمرنگ و کمرنگتر شده و تا به امروز که تن ها نامی از آن باقی مانده است و این نامـ (کمونیست و خلق!) را با هدف داشتن بهانه برای ممانعت از تعیین مقامات ارشد و مدیران جامعه در انتخابات عمومی حفظ کرده اند تا حزب به جای مردمـ انتخاب کننده مقامات باشد. به باور برخی از مورخان، اگر مائو و افراد مسلح او در 1949 پکن را نمی گرفتند و دولت ملیّون باقی مانده بود چین تا 1960 به مقامـ اقتصادی امروز می رسید و ژاپن امکان قدرت اقتصادی شدن تا این پایه را نمی یافت و بنابراین، رژیمـ مائو باعث شد که چین سه دهه عقب بماند و چینیان در بدبختی باشند. پیشرفت چین از سال 1983 آغاز شد و...
31 سال پیش، 4 دسامبر 1991 میلـادی شرکت هواپیمایی پان امریکن پس از 64 سال فعالیت ورشکست و تعطیل شد. این شرکت هواپیمایی بین المللی از سال 1927 آغاز بکار کرده بود. نخستین سرویس آن میان فلوریدای آمریکا و کوبا بود. سرویس دور دنیای این شرکت معروف است.
27 سال پیش، 4 دسامبر 1995 میلـادی اسحق رابین نخست وزیر اسرائیل به دست یک جوان اسرائیلی کشته شد.